درمان حواس پرتی

گاهی حواس پرتی ها آنقدر زیاد می‌ شود که ممکن است زندگی فرد را مختل کند . و باید به فکر درمان حواس پرتی خود باشیم به عنوان مثال : فرد به علت حواس پرتی های مکرر ممکن است کار خود را از دست بدهد و … .

پس بهتر است هر چه سریع تر از پیشروی این اختلال هرچند کوچک جلوگیری کنید و اقدام به درمان حواس پرتی کنید . چرا که هرچه بیماری شما پیشرفت کند ، مهار آن کار دشوارتری است و در بعضی از مواقع غیر قابل جلوگیری می باشد .

جالب است بدانید که مغز انسان توانایی انجام چند کار را در یک زمان دارد و می تواند در انجام هر یک تمرکز کند . فقط کافیست که این مهارت را در خود تقویت کنید .

با ما همراه باشید تا با مفهوم حواس ‌پرتی ،دلایلی که باعث بروز و تشدید این بیماری می شود و راهکارهایی برای درمان پرتی حواس آشنا شوید .

 حواس پرتی چیست ؟

به طور کلی حواس پرتی درست مقابل تمرکز قرار گرفته است . تمرکز حواس بدین معناست که فرد تمام دقت و توجه خود را برای انجام کار بگذارد و اجازه ندهد که عوامل درونی و بیرونی باعث حواس پرتی او شود و حواس‌ پرتی حالتی می باشد که فرد نمی تواند روی کار خود تمرکز کند و تمام توجه و دقت خود را به انجام آن کار دهد و کوچک ترین صدا یا اتفاق می تواند باعث بروز حواس پرتی شود و تمرکز فرد را بر هم زند .

علت حواس پرتی چیست ؟

اولین قدم برای درمان حواس پرتی دانستن عامل آن است .عوامل بسیار زیادی در بروز حواس پرتی موثر است . عواملی همچون سر و صدا از جمله عوامل بیرونی به شمار می رود . اما این عوامل فقط عوامل بیرونی محدود نمی شوند بلکه عوامل درونی نیز می ‌توانند باعث حواس پرتی و عدم تمرکز فرد شوند  که در این قسمت به شرح این عوامل می پردازیم :

عوامل بیرونی :

از عوامل بیرونی که باعث بروز عدم تمرکز حواس و حواس پرتی می‌ شوند می‌توان به وجود سر و صدا های کم و زیاد همچون صدای تلویزیون و صدای صحبت افراد مختلف ، میزان روشنایی محیط همچون روشنایی زیاد یا روشنایی خیلی ضعیف ،عبور و مرور افراد ، وجود مشغله ‌های کاری بسیار زیاد ، وجود استرس و اضطراب ناشی از فشار کاری در محیط کار و سایر عوامل بیرونی که فکر انسان را درگیر کرده و توجه و دقت و را کم کرده ، اشاره کرد . این عوامل در بروز حواس پرتی نقش به سزایی دارد .

عوامل درونی :

از عوامل درونی و ذهنی که باعث بروز حواس‌ پرتی می شود و نوعی مانع برای تمرکز حواس محسوب می‌ شود ، می ‌توان به افکار منفی ، استرس و اضطراب ، خستگی جسمی و ذهنی ، بیماری‌ها و اختلالات روانی ، افسردگی ، احساس خشم یا احساس شادی ، احساس گرسنگی و تشنگی ، بی خوابی و یا کم خوابی و سایر عوامل اشاره کرد .

به طور کلی برطرف کردن عوامل بیرونی کار راحت ‌تری نسبت به بر طرف کردن عوامل درونی برای رسیدن به تمرکز حواس و جلوگیری از حواس پرتی می باشد .

 درمان حواس پرتی در ۱۰ قدم :

۱- در اولین قدم بهتر است شرایط محیطی را با خود همگام کنید .

اولین قدم برای درمان حواس پرتی آن است که زمانی که قصد دارید کاری انجام دهید که نیاز به دقت و تمرکز بالا دارد ، در ابتدا محلی را برای انجام کار در نظر بگیرید که تردد در آن بسیار پایین باشد تا سر و صدا به حداقل برسد . همچنین در صورت تمایل می توانید یک موزیک بدون متن آرام پخش کنید تا صدا های ریز اطراف از حواس شما را پر نکنند .

سپس میزان روشنایی را متعادل کنید . نور نباید خیلی ضعیف باشد و نباید بسیار پر نور باشد که چشم شما را اذیت کند . چرا که متعادل نبودن نور می تواند شما را بسیار زود خسته و کلافه کند و اجازه ندهد که تمرکز کنید .

بهتر است محیطی که برای انجام کار خود در نظر گرفته اید را مرتب کرده و حتی از خوشبوکننده های هوا نیز استفاده کنید .

۲- قبل از شروع کار ذهن خود را آرام کنید :

بازی آشفته و شلوغ نباید کاری که نیاز به تمرکز و دقت دارد را انجام داد . چرا که ذهن آشفته بر روی ساز و کار سلول های عصبی تاثیرات منفی ایجاد می‌ کند . در نتیجه زمانی که فرد با ذهن مشغول شروع به کار می کند ، نمی تواند تمامی دقت و تمرکز خود را روی کار بگذارد . پس قبل از انجام هر کاری می باید ذهن خود را از تمامی ناراحتی ها و آشفتگی ها به دور کنید تا از حواس پرتی جلوگیری شود .

۳- برنامه ریزی کنید .

حتماً برای انجام کارهای خود برنامه ریزی کنید و به آن پایبند باشید . زمانی که شما برنامه ریزی دارید ، دیگر کارهای مختلف را فراموش نمی کنید و تمامی کارها طبق برنامه پیش می رود . همچنین زمانی که شما برنامه ریزی می کنید ، طبق یک زمان بندی مشخص کارهای خود را انجام می دهید و زمان لازم برای انجام کارهای تان دارید و دیگر عجله نمی کنید . با برنامه‌ ریزی دیگر استرس و اضطراب انجام کارهای خود را ندارید و برنامه ریزی باعث می شود تا بهتر بر روی کارهای خود تمرکز کنید و حواس پرتی شما را به حداقل می‌ رساند .

برنامه ‌ریزی بهتر است آخر شب قبل از خواب انجام شود .

۴- برای خود هدف تعیین کنید .

برای هر روز خود در پایان روز هدفی تعیین کنید که تا پایان روز به آن برسید و آن را انجام دهید . همچنین برای آینده خود هدفی واحد تعیین کنید . با این کار دیگر انجام کارها برای شما یکنواخت نخواهد بود و شما از حواس پرتی دور می کند .

۵- تاثیر عوامل درونی را به حداقل برسانید .

همانطور که گفته شد عوامل درونی شامل خستگی ، خواب آلودگی ، استرس و اضطراب و … می شود . برای تمرکز و به حداقل رساندن حواس پرتی می ‌بایست تاثیر این عوامل بر کار خود را به حداقل برسانید تا بتوانید تمرکز کنید و با دقت کارهای خود را انجام دهید .

۶-استفاده از وسایل الکترونیکی را کنترل کنید .

استفاده از گوشی موبایل ، تبلت ، کنسول های بازی و … می تواند ذهن شما را درگیر کند . به عنوان مثال یک بازی کامپیوتری یا بازی های کنسول های بازی ، صفحات اینستاگرامی و سایر شبکه ‌های اجتماعی می ‌تواند باعث شود تا شما کار خود را قطع کنید و به چک کردن آن ها بپردازید و مدام به فکر آن ها باشید . این امر باعث می ‌شود که رشته افکار شما از هم گسیخته شود و نتوانید تمام توجه و دقت خود را به کار دهید و ممکن است قدرت تمرکز خود را از دست بدهید و به فردی حواس پرت مبدل می شوید . برای درمان حواس پرتی بهتر است زمانی که قصد دارید کار را با تمرکز و حواس جمع انجام دهید ، تمامی وسایل الکترونیکی را از خود دور کنید .

۷- ورزش کنید .

در طول روز زمانی را به ورزش کردن اختصاص دهید . ورزش می‌ تواند شامل پیاده روی ، دویدن ، دوچرخه سواری ، ورزش در باشگاه های ورزشی و … باشد . با ورزش کردن می توانید روحیه خود را شاداب کنید و روح خود را از هرگونه خستگی و آزردگی که دارد برهانید . این امر به داشتن خوابی راحت کمک می کند و تمرکز و توجه شما به امور مختلف را افزایش می دهد . پس حتماً ورزش را در برنامه روزانه خود قرار دهید .

۸- در حین کار استراحت کنید .

داشتن استراحت های کوتاه در حین کار می تواند به شما کمک کند تا از کار خسته نشوید و تمرکز و دقت و توجه خود را از دست ندهید . همچنین عملکرد بهتری داشته باشید و از هرگونه حواس‌ پرتی به دور باشید .

۹- کار و زندگی را از یک دیگر تفکیک کنید .

همیشه سعی کنید کار را به محل کار و زمان کار موکول کنید و زندگی با خانواده در محیط خانه ، تفریح و … را به زمانی که در منزل هستید ، موکول کنید . زمانی که کار و زندگی از یک دیگر جدا هستند ، در هنگام کار تمامی تمرکز و دقت خود را بر روی کار خود قرار دهید و تمامی زمانی که در خانه هستید ، از استرس کار فارغ باشید و روی امور خانه تمرکز کنید . با این کار می توانید به درمان حواس پرتی خود در محل کار و منزل بپردازید  .

۱۰- مراجعه به روانشناس

در نهایت اگر با رعایت ۹ مورد قبل حواس پرتی شما درمان نشد باید به یک روانشناس خوب مراجعه کنید تا با بررسی دقیق عوامل حواس پرتی در شما و بررسی شرایط و… به درمان حواس پرتی بپردازد.

۱۰ علت حواس پرتی 

افکار منفی:

وجود افکار منفی و ناراحت کننده باعث می‌ شود که ذهن فرد ساعت ‌ها به تفکر آن درگیر باشد و فرد را از تمرکز کردن بازدارد . بروز حواس ‌پرتی در این شرایط امری کاملاً طبیعی می باشد .

به عنوان مثال : زمانی که فرد در محیط کار مدام به فکر عوامل خانه است یا در محیط خانه به فکر عوامل محیط کار است ، نمی ‌تواند در هیچ یک از محیط ها تمرکز داشته باشد و ممکن است در کارهای کوچک و بزرگ حواس ‌پرت باشد .

برای درمان حواس پرتی  ، بهتر است تمامی افکار منفی از سر خارج کرده و آن ها را یادداشت کنید و در زمان مناسب به آن بپردازید .

استرس و اضطراب :

یکی از عوامل درونی که می توان تاثیر مستقیم بر روی افزایش حواس ‌پرتی فرد بگذارد ، استرس و اضطراب است . زمانی که فرد استرس و اضطراب موضوعی را دارد ، نمی تواند تمرکز کنند و مدام حواس وی پرت می‌ شود . این اضطراب و استرس علاوه بر عدم تمرکز می تواند تاثیرات منفی بر روی ذهن و جسم فرد بگذارد و عوارض و عواقب جبران ناپذیری داشته باشد . همچون افزایش ضربان قلب و مشکلات قلبی ، دردهای عضلانی و … . پس بهتر است این گونه افراد تحت درمان قرار گیرند تا میزان استرس و اضطراب آن ها کاهش یابد .

خستگی و خواب آلودگی :

خستگی و خواب آلودگی تاثیری مستقیم بر روی فراموشکاری فرد دارد . یک انسان بالغ می بایست از ۲۴ ساعت شبانه روز به طور میانگین ۸ ساعت بخوابد . زمانی که فرد خوابی کافی و مفید نداشته باشد ، حافظه کوتاه مدت وی تحت تاثیر قرار می گیرد و فرد در انجام امور تمرکز کافی ندارد . پس برای درمان حواس پرتی بهتر است در شبانه روز خوابی مفید و کافی داشته باشید تا بتوانید با دقت و تمرکز بیشتر کارهای خود را انجام دهید .

افسردگی :

افسردگی از بیماری ‌های جدی می باشد که بر زندگی فرد تاثیر می ‌گذارد و گاهی در صورت تشدید این بیماری ممکن است زندگی فرد را مختل سازد . فرد افسرده مدام احساس پوچی می کند و غمگین و ناراحت است . در نتیجه نمی تواند بر روی امور خود تمرکز کند و کارهای خود را به خوبی انجام دهد . افراد افسرده معمولاً افرادی حواس‌ پرت هستند . افسردگی بیماری است که هرچه سریع تر باید به درمان آن اقدام کنید و به یک روانشناس معتبر مراجعه کنید(مشاوره افسردگی)  .چرا که در صورت پیشروی مهار آن بسیار سخت می شود .

احساس خشم و احساس شادی :

دو حس خشم و شادی دو نقطه مقابل هم هستند که می تواند فکر انسان را به خود درگیر کند زمانی که فرد از بروز اتفاقی خشمگین است ، مدام به این فکر است که :

چه اتفاقی افتاده است ؟

چه واکنشی می‌ بایست از خود نشان دهد ؟

اکنش طرف مقابل به چه شکل است ؟

و….

و فردی که خوشحال و شاد باشد مدام به فکر دلیل بروز شادی است .

در هر دو صورت فردی نمی ‌تواند تمام دقت و توجه خود را متمرکز کند و ممکن است دچار حواس پرتی شود .

گرسنگی و تشنگی :

فرد زمانی که گرسنه و تشنه است نمی تواند به انجام کارهای مختلف اقدام کند چرا که فرد برای تفکر و تمرکز کردن نیاز دارد که سوخت و ساز مغز او تامین شود . در این صورت فرد با گرسنگی و تشنگی سوخت و ساز کافی برای تفکر متمرکز کردن ندارد و ممکن است حواس‌ پرتی رخ دهد . به همین منظور افراد بهتر است زمانی که نیاز به تمرکز حواس دارند ، به اندازه کافی غذا بخورند و از مایعات استفاده کنند .

اختلالات و بیماری های روانی :

برخی اختلالات روانی و بیماری های روانی از تمرکز حواس جلوگیری می کند و افرد مبتلا ممکن است دچار فراموشی و یا حواس پرتی شوند . افراد مبتلا به این گونه اختلالات هرچه سریع تر می باید به روانشناس مراجعه کنند و تحت درمان قرار گیرند.

این مورد در کودکان نیز بروز می دهد .

به عنوان مثال پیش‌ فعالی یکی از اختلالات روانی است که بعضی از کودکان و دانش‌آموزان به آن مبتلا هستند . این گونه کودکان نمی توانند بر روی درس خود صورت کامل تمرکز کنند و باید هر چه سریع تر به روانشناس ‌کودک مراجعه کرده و تحت درمان قرار گیرند .

انجام کارهای یکنواخت :

زمانی که فرد مدام کارهای یکنواخت و خسته کننده انجام می‌ دهد ، ممکن است فراموشکار شود و در برخی از مواقع نتواند به خوبی تمرکز کنند و از نهایت دقت خود استفاده کند . به عنوان مثال : یک فرد از صبح تا غروب کارهای رایانه ای همچون تایپ یا وارد کردن اطلاعات را انجام می دهد . در این صورت ممکن است فرد در هنگام کار دچار اشتباه یا مشکلی شود و تمرکز خود را از دست بدهد .

انجام چند کار با یکدیگر :

مغز انسان ظرفیت انجام کارهای محدود را دارد . زمانی که فرد چندین کار را با یک دیگر انجام می ‌دهد نمی ‌تواند روی تمامی کارها تمرکز داشته باشد . چرا که زمانی که چندین کار را با یک دیگر انجام می‌ دهد ممکن است تمرکز خود را از دست بدهد و تمامی کارها را با بی دقتی انجام دهد . پس بهتر است که هر کار را به صورت انفرادی انجام شود . برای درمان حواس پرتی در خود بهتر است تلاش کنید تا کار ها را جدا از هم انجام دهید.

بیماری های حافظه :

کوچک شدن مغز یک اصطلاح پزشکی است که بدین معناست که قسمت ‌هایی از مغز با افزایش سن تحلیل رفته و به مرور زمان از بین می‌ رود . کوچک شدن مغز بیماری هایی همچون آلزایمر و زوال عقلی را به دنبال دارد .

کوچک شدن مغز بیشتر در افراد سالمند رخ می‌ دهد . حافظه این گونه افراد به شدت کاهش پیدا می ‌کند و فرد در تمامی تصمیم گیری های روزانه خود دچار مشکل می ‌شود و حواس پرت و فراموش کار می شود . به گونه‌ ای که ممکن است حتی عزیزان خود را به خاطر نیاورند .